Dlaczego we współczesnej modzie królują trendy z przeszłości?

Moda – tak jak historia – zatacza koło. Wiedzą to ikony stylu, wykorzystują projektanci. Szczególnie w ostatnich latach popularne stało się sięganie do wzorców z poprzednich epok. Choć nic nigdy nie powtarza się w dokładnej proporcji 1:1, to jednak odwoływanie się do pewnych tendencji i wykorzystywanie wiodących trendów stało się kluczem do designerskiego sukcesu. Reinterpretacja stylów to dziś, w postmodernistycznym świecie, w którym wszystko już zostało wymyślone i stworzone, chyba najpopularniejszy nurt artystyczny.

Czego dowiesz się z tego wpisu?

  • Dlaczego moda wraca?
  • Co sprawia, że chętnie nosimy ubrania, których wstydziliśmy się 20 lat temu?
  • Jakie trendy z lat 80. i 90. są popularne w drugiej dekadzie XXI wieku?

W skrócie

Nigdy jeszcze style nie mieszały się ze sobą i nie wymieniały tak szybko i intensywnie, jak współcześnie. Dawniej zmiany następowały stopniowo, co kilkanaście, kilkadziesiąt, a nawet kilkaset lat. W ostatnich kilku sezonach obserwowaliśmy powrót mody lat 70., 80., 90., a także przełomu wieków, na który jeszcze niedawno patrzyliśmy z zażenowaniem. W pewnych okolicznościach wykorzystywane są ekskluzywne trendy lat 20. i 30., 40. – zwłaszcza jeśli chodzi o stylizowane wesela czy inne tematyczne imprezy. Moda na „bycie retro” wraca bowiem nie tylko w kwestii ubioru czy fryzur, ale również sposobu życia, żywienia, zainteresowań czy wystroju wnętrz. Za tym, że nabieramy dystansu do niechlubnej przeszłości oraz decydujemy się na korzystanie ze sprawdzonych rozwiązań z przeszłości decyduje przede wszystkim… nostalgia.

Karuzela z trendami

Wykorzystywanie trendów z przeszłości zawsze ma znamiona reinterpretacji, „przepisywania” sprawdzonych dawniej pomysłów. Ale ponieważ znacznie bliżej nam niż naszym przodkom do czasów, z których czerpiemy, możemy pozwolić sobie na więcej. Nie sprawia nam większych trudności zdobycie i noszenie najprawdziwszych „oryginałów” z epoki – pełno ich przecież w szafach naszych rodziców i dziadków. Dzięki temu stylizacje są bardziej realistyczne, a jednocześnie naturalne – w końcu przez 15, 20 czy nawet 30 lat moda w swoich ogólnych założeniach nie uległa aż tak dużym transformacjom, by noszenie topowych elementów garderoby miałoby być czymś niedopuszczalnym lub ekstrawaganckim. Zmieniają się preferowane fasony, ale pewne schematy zostały przełamane raz na zawsze. Dzięki temu panie mogą nosić spodnie, a panowie nie muszą zakuwać się w sztywne wizytowe garnitury. A to, czy masz na sobie rurki, dzwony, boyfriendy czy ogrodniczki jest tylko kwestią aktualnie panującego stylu. Co innego, gdyby na odzież współczesnych spojrzeli nasi prapradziadkowie lub ich przodkowie: główną osią niejednego naszego codziennego outfitu stało się to, co było dawniej wstydliwie skrywaną pod ubraniem bielizną (jak podkoszulek). Za to frak czy suknia z krynoliną wydają nam się czymś wprost niemożliwie archaicznym.

moda wraca

Jeśli to pamiętasz…

Modne stały się krążące po sieci obrazki przedstawiające przykrótkawe ogrodniczki i kolorowe T-shirty, gumę balonową czy postaci z popularnych seriali, opatrzone wymownymi podpisami: jeśli to pamiętasz, miałeś szczęśliwe dzieciństwo. Skąd się biorą i o czym świadczą takie deklaracje?
Moda opiera się między innymi na poczuciu przynależności do wspólnoty. Stąd stroje kojarzone z określonymi zawodami, grupami społecznymi, subkulturami. Ale oparcie trendów o wspólne wspomnienia to już wyższa szkoła jazdy. Bo choć nostalgia za minionym jest znanym wszystkim uczuciem, aby zatęsknić za modą, którą pamięta się z lat wczesnej młodości lub którą kojarzy się z szaf rodziców czy dziadków, potrzeba wiele dystansu do samego siebie i do rzeczywistości. To on pozwala zachłysnąć się tym, co dotąd uznawane było za obciachowe.

Tęsknota wewnętrznego dziecka

W tym momencie szczyt popularności przeżywają lata 80. i 90. Mom jeans, crop topy, sneakersy otrzymały szansę na drugą młodość. Powodów jest wiele. Najbardziej znaczący wpływ na modę ma dziś druga faza pokolenia X, czyli osób urodzonych w latach 70. i 80. Nic dziwnego, że odwołują się do trendów z czasów dzieciństwa i wczesnej młodości – które w ludzkiej świadomości zawsze urastają do rangi symbolicznej. Nostalgia padła więc na podatny, postmodernistyczny grunt, w którym wszystko zostało już wymyślone, można zatem do woli przetwarzać to, co już było. Dochodzi przy tym do zatarcia konfliktu pokoleń, który stanowił jeden z istotnych elementów napędzających modową karuzelę. Zmienność następuje zbyt szybko, by mogła służyć za element buntu przeciwko „tradycyjnemu” w oczach dzieci, ustalonemu porządkowi świata rodziców.

moda wraca - sneakersy lata 80

Inspiracje

Jednak towarzyszące nam obecnie na co dzień nawiązania do lat 70., 80. i 90. niekoniecznie musiały zacząć się od świata mody. W drugiej dekadzie XXI wieku – epoce seriali – symptomy nostalgii zaczęły pojawiać się w produkcjach kinowych i telewizyjnych, jak kolejna część filmu o agencie 007 – „Skyfall” – „Terminator”, serial-horror „Stranger things” czy remake „Twin Peaks”. Klimat przejawiał się we wszystkim – od tego, co widoczne, czyli charakteryzacji, wnętrz i plenerów, poprzez muzykę, zainteresowania bohaterów, po samą estetykę kadrów. Gdy zobaczyliśmy na ekranie świat z „tamtych lat”, nabraliśmy odwagi. Równolegle do łask zaczęły powracać kultowe sneakersy (jak choćby Nike Cortez znane z filmu „Forrest Gump”), kroje ubrań, a nawet fryzury.

Które z odzieżowych trendów z lat 80. i 90. nie chcą odpuścić?

Puchówka

Debiutowała jako element ekwipunku roboczego i wyprawowego. Zaprojektowana przez firmę Moncler, w latach 80. została ochoczo podchwycona przez inne marki. I stała się hitem! Doskonale oddawała klimat okresu rewolucji technicznej i fascynację podbojem kosmosu. Na kilka długich lat puchówki zostały uznane za passé, ale kilka sezonów temu wróciły z hukiem, ponownie robiąc furorę. Dostępne są dziś w wersjach outdoorowych bluz, długich płaszczy, oversizowych kurtek i pikowanych kamizelek. W różnorodnych, często połyskliwych kolorach, z naturalnym lub syntetycznym puchem, stanowią idealną propozycję na zimę dla wszystkich zmarzluchów. I choć przez lata zdawały się nie pasować do niczego, dziś wydają się idealnym dodatkiem do… wszystkiego!

moda wraca - puchówka

T-shirty z logo

Na przełomie lat 80. i 90. logo można było znaleźć dosłownie na wszystkim. Po zachłyśnięciu się uwolnieniem rynku, gdy upragnione ciuchy znanych marek stały się wreszcie dostępne, każdy chciał pokazać, że stać go na markowe produkty. Wyróżniające nadruki i naszywki ogromnych rozmiarów pojawiały się na T-shirtach, bluzach, torbach, butach. Stopniowo logomania zanikała, oddając pole minimalizmowi. Dziś wraca, choć już niekoniecznie jako element manifestacji statusu materialnego. Umiejętne wykorzystanie trendu logomanii to obecnie przede wszystkim przejaw zabawy stylem, a także symbol pewnej modowej świadomości.
Popularność w poprzednich kilku sezonach zdobyły też statement T-shirt, wywodzące się z lat 70. Chcesz pokazać, co myślisz o świecie, jakie wyznajesz wartości albo po prostu rozbawić otoczenie? Koszulka ze sloganem lub sugestywną grafiką stanowi ku temu idealną przestrzeń.

moda wraca - T-shirt logo

Legginsy

Powrót legginsów to również efekt spojrzenia z nostalgią na lata 80. Właśnie wtedy popularny stał się fitness. Strój sportowy wyszedł na ulice wraz z fanami aktywności fizycznej, przenikając do świata popkultury. Obcisłe, podkreślające kształty getry zaczęły nosić gwiazdy muzyki. Co prawda dziś preferujemy raczej stonowane legginsy niż te w neonowych kolorach, ale znów chętnie zakładamy je do sukienek, tunik, oversize’owych swetrów, a nawet T-shirtów. Wrócił też zestaw sportowy top lub biustonosz + legginsy noszony na siłownię. Zasadnicza różnica jest jedna: legginsy, nawet te treningowe, są dziś elementem damskiej garderoby i paradujący w nich po ulicach mężczyzna wzbudzałby raczej mieszane uczucia.

Dres

Zarówno bluza, jak i spodnie dresowe powstały na początku XX wieku, ale dopiero lata 90. nadały im znaczenie, które rozpoznajemy dziś. Przez pewien czas, za sprawą ponurych ortalionowych rycerzy – postrachu osiedli – dres figurował na modowej czarnej liście. Dziś powracają jednak najważniejsze modele sportowych marek, które uznawano za luksusowe w latach PRL-u i tuż po otwarciu rynku: Nike Sportswear czy adidas ADICOLOR.
Dres idealnie wpisuje się w sportswearową modę, panującą dziś na ulicach. Dlatego tak chętnie nosimy go nie tylko na boiska. Obecnie ten jerseyowy element garderoby stał się wdzięczną bazą nie tylko w sportowym total looku, ale również w casualowych stylizacjach.

moda wraca - sportowy outfit

Jeansy

O jeansach trudno powiedzieć, by kiedykolwiek wyszły z mody. To ponadczasowy i wyjątkowo uniwersalny element garderoby. Ma je w swoim asortymencie każda szanująca się marka. W latach 90. najmodniejsze były mom jeans – w Polsce (od charakterystycznego zwężanego kształtu) zwane „marchewami”. W Beverly Hills, jeśli wierzyć popularnemu serialowi dla młodzieży, chętnie noszono boyfriendy – rozszerzane w udach spodnie z wysokim stanem i odsłaniającymi kostki nogawkami. Z łask nie wypadają też jeansowe szorty z obciętymi nogawkami. Im krótsze i bardziej postrzępione – tym lepiej! Idealnie sprawdzają się przy tworzeniu wakacyjnych outfitów w grunge’owym stylu.

moda wraca - jeansy

Plecaki

Plecak to trend, który nabrał mocy w latach 90. Pamiętasz skórzane plecaczki we wszystkich możliwych rozmiarach, noszone przez dziewczyny do szkoły, na uczelnię, do pracy, a nawet na randkę? Moda na plecaki powróciła po kilku ładnych latach zapomnienia – i to nie tylko wśród młodzieży. Sportowe plecaki noszą wyznawcy mody streetwear, niewielkie skórzane tornistry wybierają romantyczki i miłośniczki stylu vintage, a normcore’y oraz obrońcy natury decydują się na superlekkie i praktyczne plecaki-worki, które w razie czego można zwinąć i włożyć do kieszeni.

moda wraca - legginsy

Kto napędza modową karuzelę?

Warto podkreślić, że powrót trendów ma charakter masowy. Wraca przede wszystkim nie to, co lansowali projektanci, lecz to, co nosili wszyscy – bohaterowie podwórek, osiedlowych trzepaków i szkolnych korytarzy.
Ale dla wielkich domów mody, takich jak Versace, Prada czy Gucci, powrót mody z ostatnich dekad XX wieku to złoty interes. Nic dziwnego, że starają się pokazać elastyczność i idą na modowe kompromisy, łącząc najlepsze projekty z czasów swojej świetności z modą ulic i boisk. W topowe projekty ubierają modelki, które spacerowały dla nich po wybiegach przed laty. I nikt nie widzi w tym nic dziwnego – przeciwnie, wszystko toczy się w zgodzie z współczesną stylistyką.

Zabawa ikonami

Tak właśnie zrobiło Versace, zapraszając do pokazu mody wiosna/lato 2018 swoje dawne gwiazdy: Naomi Campbell, Cindy Crawford, Claudię Schiffer, Carlę Bruni i Helenę Christensen, które przedefilowały przed publicznością w rytm piosenki „Freedom! ‘90” George’a Michaela, dokładnie tak, jak przed ponad dwudziestoma laty.

Nie oszukujmy się – w morderczym tempie, które współczesność nadała modowemu światkowi sięganie po coś, co już zostało zaprojektowane, i nadawanie temu czemuś nowej wartości, jest dla projektantów zbawienne. Bo jak inaczej mieliby nadążyć za częściej niż co pół roku zmieniającymi się kolekcjami, pełnymi propozycji dla każdego i na każdą okazję? Przesycenie rynku nie pomaga pozbyć się wrażenia, że wszystko już było. Jeśli moda nie ma być wyłącznie sztuką dla sztuki, ale również dla ludzi, trzeba się ratować. A jeżeli dzięki temu powstają tak wdzięczne projekty – jaki w tym powód do wstydu i oskarżeń o autoplagiaty?


To, co przez dłuższy czas było uznawane za przejaw kiczu i cios wymierzony w dobry smak, dziś staje się znów popularne. Wracają ubrania i akcesoria kultowe i te, które do miana legendy urosły dopiero teraz – gdy odgrzebaliśmy je z zakamarków starych szaf. Dzisiejsze „odświeżone” trendy to w dużej mierze żywcem przeniesiona z minionych epok odzież zestawiana z współczesnymi outfitami i dopasowana do królującej dziś estetyki. Poza tym produkty, imitujące i inspirujące się minionymi dekadami naszpikowane są nowoczesnymi technologiami i uatrakcyjniającymi je innowacjami. Nie bój się sięgać po nostalgiczne sety. Na fitanu.com z przyjemnością pomożemy Ci je stworzyć. Zajrzyj do nas i wykreuj swój nowy wizerunek w stylu retro.

Źródło zdjęć: shutterstock.com, unsplash.com, instagram.com